Cuộc khởi nghĩa ở làng Đại Trạch

Để chống lại Hung Nô, Tần Thủy Hoàng cho xây dựng Vạn lý trường thành, phái ba mươi vạn quân và trưng tập rất nhiều dân phu, số lượng có lúc lên tới mấy chục vạn, để mở mang phương nam, ông ta lại huy động ba mươi vạn quân dân. Ngoài ra, còn dùng bảy mươi vạn tù phạm để xây dựng Cung A Phòng đồ sộ và cực kỳ tráng lệ. Đến khi Nhị Thế lên ngôi, lại trưng tập mấy chục vạn tù phạm và dân phu, xây dựng lăng mộ Tần Thủy Hoàng với quy mô lớn. Lăng mộ đó xây dựng rất lớn, rất sâu, dùng rất nhiều đồng nấu chảy đổ xuống làm nền móng, bên trên xây dựng những tòa nhà bằng đá, làm đường đi vào mộ và huyệt mộ. Nhị Thế lại sai thợ đào thành hình dạng sông hồ, đổ thủy ngân vào và táng Thủy Hoàng ở đó.

An táng xong, để đề phòng có kẻ đào trộm, lại sai thợ lắp đặt trong mộ những khí cụ giết người. Cuối cùng, để giữ bí mật công trình, liền thủ tiêu tất cả thợ thuyền tham gia xây dựng, chôn xác trong mộ đạo. không chừa lại một người nào.

Xây xong phần mộ, Nhị Thế và Triệu Cao lại tiếp tục xây dựng Cung A Phòng. Lúc đó nhân khẩu toàn Trung Quốc có không quá hai mươi triệu. Số bị huy động đi xây dựng Trường Thành, khai phá miền nam, xây Cung A Phòng, xây lăng mộ và những việc khác, tất cả tới hai, ba triệu, tiêu hao không biết bao nhiêu nhân, tài vật lực, khiến nhân dân kêu ca, oán giận vang trời đầy đất.

Lịch sử Trung Quốc năm 209 trước Công nguyên, quan địa phương ở Dương Thành (nay ở đông nam Đăng Phong, Hà Nam) cử hai viên quan cấp dưới dẫn 900 dân phu đến Ngư Dương (nay ở tây nam Mặt Vân, thành phố Bắc Kinh) làm nhiệm vụ phòng thủ. Hai viên quan chọn trong số tráng đinh hai người to lớn nhất, lại có năng lực làm việc, cử làm đồn trường, để họ chí huy những người khác. Hai người đó, một người tên là Trần Thắng, người ở Dương Thành , vốn đi làm thuê dài hạn cho người khác, một người tên là Ngô Quảng, người ở Dương Hạ (nay là huyện Thái Khang, Hà Nam) là một nông dân nghèo khổ.

Khi còn trẻ tuổi, Trân Thăng đã tỏ ra là một người có chí khí. Ông cùng các bạn làm công khác cùng đi làm ruộng cho địa chủ, thường nghĩ, ta còn trẻ trung khỏe mạnh, tại sao quanh năm suốt tháng cứ phải đi làm trâu ngựa cho kẻ khác. Thế nào rồi cũng có ngày, ta phải làm nên sự nghiệp lớn.

Một lần, trong khi ngồi nghỉ với các bạn bên bờ ruộng, ông nói: “Chúng ta sau này nếu ai giàu sang đừng quên bè bạn cũ nhé!”

Mọi người thấy câu nói có vẻ nực cười, liền nói: “Cái thân đi làm thuê cho người ta, lấy đâu ra giàu sang”

Trần Thắng thở dài, nói: “Ôi, loài chim sẻ, hiểu sao được chí hướng của hồng nhạn”.

Trần Thắng và Ngô Quảng vốn không quen biết nhau. Tới khi đi làm phu mới gặp nhau, cùng hoàn cảnh và chí hướng nên nhanh chóng trở thành bạn bè thân thiết. Họ chỉ lo lỡ kỳ hạn, nên ngày ngày mải miết đi lên phía bắc.

Đến làng Đại Trạch (nay ở đông nam huyện Túc, An Huy) gặp mưa lớn ròng rã nhiều ngày, nước dâng lên ngập đường không đi tiếp được. Họ đành phải nghỉ lại, chờ trời ngớt mưa để tiếp tục hành trình.

Pháp luật triều Tần rất nghiêm, dân phu bị điều động nếu đến chậm sẽ bị chém. Mọi người thấy trời mưa liên tục, ai cũng lo cuống như kiến trên chảo nóng, không biết làm sao.

Trần Thắng bàn riêng với Ngô Quảng: “Ở đây còn cách Ngư Dương mấy ngàn dặm, không có cách gì đến đúng kỳ hạn được, chẳng lẽ chúng ta đành đến chịu chết sao?”

Ngô Quảng nói: “Như thế sao được. Hay chúng ta bỏ trốn đi”.

Trần Thắng nói: “Trốn mà bị bắt lại cũng chết. Vùng lên chống lại cũng chết. Đằng nào cũng chết nhưng chống lại mà chết còn vẻ vang hơn. Dân chúng đã khổ vì triều Tần nhiều lắm rồi. Nghe nói Nhị Thế là một thằng trẻ con vốn không đến lượt làm hoàng đế. Làm hoàng đế đáng ra phải là Phù Tô, vốn được mọi người yêu mến. Còn Hạng Yên là một đại tướng của nước Sở, từng lặp công lớn, mọi người đều biết ông ta là một trang hảo hán, hiện nay không biết còn sống hay đã chết. Nếu chúng ta lấy danh nghĩa Phù Tô và Hạng Yên để hiệu triệu thiên hạ, thì người nước Sở nhất định sẽ hưởng ứng chúng ta”.

Ngô Quảng hoàn toàn tán thành chủ trương của Trần Tháng. Để thu phục lòng người, họ lợi dụng lòng tin quỷ thần của người thời đó, nghĩ ra một kế, dùng một mảnh lụa, mài chu sa viết lên ba chữ đỏ “Trần Thắng vương” rồi nhét vào bụng một con cá mới đánh được. Binh sĩ mua con cá đó mang về, mổ cá ra, phát hiện thấy ba chữ đó thì vô cùng kinh lạ.

Tới nửa đêm. Ngô Quảng lại lẻn đến một tòa miếu cổ gần đó, thắp đuốc lên, trước hết giả làm tiếng cáo kêu, sau đó gào lên “Đại Sở hưng, Trần Thắng vương” (nước Đại Sở dấy lên, Trần Thắng làm vua). Binh sĩ trong doanh trại nghe tiếng, vừa kinh lạ vừa sợ hãi.

Hôm sau, mọi người thấy Trần Thắng, đều xì xào nói cho nhau những chuyện nghe được. Lại thấy Trần Thăng hàng ngày đối đãi với mọi người rất tốt. nên càng tôn kính ông ta.

Một hôm. hai viên quan uống rượu say, Ngô Quảng cố ý tới chọc tức, nói dù sao thì cũng đã lỡ hạn rồi. chi bằng giải tán cho mọi người trở về thôi. Hai viên quan quả nhiên nổi giận, dùng gậy đánh Ngô Quảng, lại rút kiếm ra, toan chém. Ngô Quảng giằng lấy kiếm, thuận tay chém chết luôn một tên. Trần Thắng chạy đến, giết nốt tên còn lại.

Trần Thắng triệu tập các binh sĩ và dân phu lại nói: “Kẻ nam tử, đại trượng phu không nên đi để chết uổng mạng. Nếu chết cũng phải chọn cái chết cho xứng đáng.

Vương hầu tướng soái chẳng dành cho riêng ai, miễn kẻ nào có chí là được”.

Mọi người hô lớn: “Đúng như vậy, chúng tôi xin nghe theo ngài”.

Trần Thắng bảo mọi người đứng một cái đài, may một lá cờ lớn, trên viết một chữ “Sở” rất lớn. Mọi người cùng tuyên thệ sẽ một lòng một dạ đánh đổ triều Tần. Họ tiến cử Trần Thắng, Ngô Quảng làm thủ lĩnh. Chín trăm hảo hán liền chiếm luôn làng Đại Trạch. Nông dân gần đó nghe tin đều mang lương thực tới uý lạo, thanh niên đều đem cuốc xẻng gậy gộc đến xin tòng quân. Người nhiều, không đủ dao kiếm và cờ quạt, họ liền chặt cây đẽo gỗ làm kiếm, chặt tre làm cờ. Như vậy, Trần Thắng và Ngô Quảng đã tổ chức nên cuộc khởi nghĩa nông dân đầu tiên trong lịch sử. Sử sách gọi sự kiện này là “giơ gậy làm cờ”.

Quân khởi nghĩa đánh hạ huyện Trần (nay là Hoài Dương, Hà Nam) Trần Thắng mời các phụ lão huyện Trần tới bàn bạc. Mọi người nói: “Tướng quân báo thù, cho trăm họ khắp thiên hạ, chinh phạt nước Tần bạo ngược. Công lao to lớn như thế, cần phải xưng vương”.

Trần Thắng liền được tôn làm vương, lấy quốc hiệu là Trương Sở (nước Sở mở rộng).