Tết Thường Tân là gì?
Tết Thường Tân nghe tên có vẻ lạ lạ, không phải ai cũng biết đến ngày lễ tết này. Con người việt nam ta luôn hướng đến phong tục tập quán khá nhiều về ngày lễ, ngày kỉ niệm và văn hoá cổ truyền. Tết thường tân cũng là một ngày lễ quan trọng nhưng không phải ai cũng biết rõ.
Toc
Tết Thường Tân có tên gọi khác là Tết Song Thập, Tết của thầy thuốc hoặc Tết Trùng Thập. Được gọi là Tết Song Thập bởi vì diễn ra vào 10/10 theo lịch âm mà trong tiếng Hán Việt số 10 gọi là “thập“.
Hằng năm, Ngày 10/10 âm lịch được lấy làm ngày lễ Tết Thường Tân. Tại vùng nông thôn, ngày này thường rơi vào vụ gặt lúa của người dân.
Theo quan niệm, ngày 10/10 âm lịch là một ngày hội tụ khí âm dương của trời đất, là sự kết hợp của Xuân, Hạ, Thu, Đông cho nên cây thuốc mới đạt được những gì tốt nhất.
Vào ngày này, Người dân sẽ chuẩn bị bánh giầy, chè kho để cúng Tổ Tiên rồi cho người thân trong gia đình hoặc hàng xóm xung quanh. Sử dụng bánh giầy, chè kho bởi vì đây là những món làm từ hạt gạo quý giá nhất của đất trời để tạ ơn thần linh và ông bà đã phù hộ mùa màng bội thu.
Ý nghĩa của ngày Tết Thường Tân
Ăn mừng mùa gặt
Người nông dân thường có tục lệ ăn mừng mùa gặt để hậu tạ đất trời mang những hạt gạo quý giá cho họ.
Tưởng nhớ đến tiên nông
Đây là một ngày để họ có thể dâng lễ cảm ơn đất trời đã giúp đỡ cho 1 năm mùa màng bộ thu. Đồng thời cũng mong muốn đất trời tạo điều kiện cho năm mới làm ăn thuận lợi, mùa màng thu hoạch bội thu, mưa thuận gió hoà.
Đối với ngành y dược
Tết Thường Tân là một ngày hội tụ tinh hoa đất trời vào cỏ cây (đặc biệt là cây thuốc). Ngày này cũng được chọn là một ngày để nhớ ơn công lao của những người thầy thuốc. Những người tần tảo sớm hôm để giúp đỡ người bệnh khoẻ mạnh.
Y đức là phẩm chất tốt đẹp của người làm công tác y tế, được biểu hiện ở tinh thần trách nhiệm cao, tận tuỵ phục vụ, hết lòng thương yêu chǎm sóc người bệnh, coi họ đau đớn như mình đau đớn, như lời Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy: “Lương y phải như từ mẫu”.
Xem thêm: Ngày thầy thuốc việt nam 27/02
Các hoạt động trong ngày Tết Thường Tân
Làm bánh từ gạo quý giá
Tại các vùng nông thông, người dân thường có tục lệ làm bánh từ những hạt gạo quý giá đất trời ban cho như bánh giầy, bánh dẻo, xôi, chè. Sau đó sẽ đem các sản phẩm này cúng tổ tiên và đất trời.
Làm lễ cúng tổ tiên, thổ địa
Người dân sẽ dùng các sản phẩm làm từ gạo để làm lễ cúng tổ tiên và thổ địa. Với mong muốn đất trời, thần linh phủ hộ cho họ một năm mùa màng bội thu, mưa thuận gió hoà, cơm no áo ấm.
Văn hoá ăn uống, văn nghệ mừng ngày lễ
Tại các vùng nông thôn Việt Nam, Tết Trùng Thập là ngày Tết mừng cơm mới bởi thời điểm này họ vừa thu hoạch lúa xong. Vào ngày mùng 10 hoặc ngày rằm tháng 10 Âm lịch, người ta sẽ tổ chức nghi lễ cúng cơm mới, làm bánh dày, nấu chè kho, thổi cơm, luộc gà… dâng lên bàn thờ tổ tiên để cảm tạ trời đất, thần linh, tổ tiên đã cho họ một vụ mùa bội thu. Cúng xong, họ sẽ đem bánh đi biếu bạn bè, người thân để mọi người cùng chung vui với nhau.
Người Thái thì mâm cơm thường có 2 con gà trống, 1 con gà mái, lươn, ếch, nhái, rượu, cơm,…
Các dân tộc thiểu số ở vùng Tây Bắc họ sẽ tổ chức ăn mừng tết cơm mới sau khi thu hoạch lúa ngô. Họ ăn mừng tết cơm mới suốt cả tháng, khi bắt đầu có mưa mới bắt tay vào một vụ trồng trọt mới.
Ở các vùng đồng bằng Cửu Long, họ cũng làm bánh dày, bánh tét để mừng vụ mùa bội thu vào ngày Tết Trùng Thập 10/10.
Đối với các ông Đồng, bà Cốt ngày tết Trùng Thập là ngày lễ quan trọng. Vào ngày này họ sẽ làm cỗ bàn linh đình để cúng và mời nhiều người tới dự.
Gợi ý các món ăn cho ngày Tết Thường Tân
Cơm lam ống tre
Cơm lam ống tre là món ăn thơm ngon, độc đáo với hương vị vô cùng đặc biệt không lẫn vào đâu được. Món ăn này thường được làm phổ biến cho mọi gia đình đặc biệt là lễ tết thường tân.
Bánh đúc lạc
Bánh đúc lạc là một món ăn vô cùng quen thuộc của miền Bắc. Món bánh đúc lạc rất giản dị, chỉ là bột gạo pha với nước vôi trong, khuấy nhỏ lửa cho đến khi dẻo quánh lại điểm thêm những hột lạc luộc giòn giòn. Chỉ đơn giản thế thôi, nhưng khi ăn miếng bánh đúc lạc chấm tương sẽ cảm nhận được sự hài hòa thật tuyệt vời giữa vị mượt mà, mềm dẻo những vẫn giữ được độ giòn đặc biệt của món bánh đúc hòa quyện với vị béo, bùi bùi của lạc. Tất cả những hương vị đó còn được tăng thêm nhờ hương vị đậm đà, thơm mùi của tương bần.
Bánh bột lọc nhân tôm thịt
Bánh bột lọc nhân tôm thịt được nhiều người yêu thích và thường được luộc trần chấm mắm hay gói trong lá chuối. … Đặc trưng của bánh bột lọc Huế chính là bánh nhân tôm thịt gói trong lá chuối hoặc luộc trần. Khi bánh hoàn thành phải có vỏ ngoài trong, nhân tôm vàng, thịt còn giữ được vị tươi và thanh.
Xôi ngũ sắc
Xôi ngũ sắc (còn gọi là cơm đen cơm đỏ) là món ăn quan trọng không thể thiếu của đồng bào dân tộc Tày trong dịp lễ, Tết. Xôi có 5 màu sắc chính là trắng, đỏ, xanh, tím, vàng. Món ăn thơm ngon, người lao động sáng tạo trong cách sử dụng nguyên liệu tự nhiên, có sẵn tại địa phương để tạo màu.
Gà nướng đất sét
Gà đập đất hay gà nướng đất sét là món thường xuất hiện trong những bữa ăn tiếp đãi khách phương xa của người miền Tây. Hương vị dân dã này đã gắn liền với ẩm thực làng quê từ những ngày khai hoang, mở đất.
Gà hấp
Gà luộc có lẽ là một trong những “món ăn quốc dân” bởi lẽ mỗi khi cần nấu món gì ngon nhưng không quá phức tạp thì gà chính là lựa chọn hấp dẫn. Trong số đó, gà hấp hay luộc có cách làm vô cùng đơn giản nên cũng tiện lợi cho ngày lễ.
Rượu mơ
Rượu mơ là một loại rượu phổ biến trong dân gian, được được chế biến bằng phương pháp ngâm ủ quả mơ tươi với rượu gạo trắng sản xuất theo phương pháp truyền thống và đôi khi là ngâm mật ong hoặc đường với quả mơ theo tỷ lệ khoảng 2 mơ 1 đường sau khoảng 30 – 90 ngày mới ngâm lẫn với rượu.
Rượu táo mèo
Rượu Táo Mèo là thứ rượu đặc sản của người H’Mông. Rượu Táo Mèo có màu nâu sóng sánh và vị thơm ngọt đặc trưng, được ngâm ủ từ trái sơn tra, một loại táo rừng mọc hoang trên dãy Hoàng Liên Sơn.
Mâm cúng ngày Tết Thường Tân
Tết Thường Tân là một dịp quan trọng đối với người nông dân và đặc biệt là những người dân Việt Bắc và Tây Nguyên. Trên đây là những thông tin về Tết Thường Tân mà NGÀY ĐẶC BIỆT gửi đến bạn, hi vọng những nét văn hoá đặc sắc đó sẽ được gìn giữ bản sắc đến hôm nay.
*Tổng hợp và tham khảo thông tin từ nhiều nguồn như wikipedia